Cú sốc tại Hóa chất Đức Giang: 20.000 cổ đông DGC chờ một lời 'trấn an' thiện chí
Cổ phiếu Hóa chất Đức Giang (DGC) bất ngờ biến động mạnh trong những phiên gần đây, kéo theo tâm lý thận trọng lan rộng trên thị trường. Diễn biến này đặt ra nhiều câu hỏi về những yếu tố đang chi phối giá cổ phiếu.
VN-Index tăng 3,5%, mã VN30 mất 1/4 giá trị chỉ trong một tuần
Sau cú điều chỉnh mạnh của tuần trước, thị trường chứng khoán phục hồi tích cực trong tuần giao dịch 15-19/12. VN-Index tăng 58 điểm, tương đương 3,5%, qua đó lấy lại mốc 1.700 điểm.
Đà hồi phục được dẫn dắt chủ yếu bởi nhóm ngân hàng trong phần lớn thời gian giao dịch và nhóm cổ phiếu họ Vingroup ở phiên cuối tuần. Tuy nhiên, mức tăng của chỉ số bị kìm hãm đáng kể bởi diễn biến tiêu cực của cổ phiếu DGC thuộc Tập đoàn Hóa chất Đức Giang.
Cổ phiếu DGC tăng nhẹ 1,1% trong phiên đầu tuần nhưng nhanh chóng đảo chiều, giảm sàn liên tiếp ba phiên sau đó. Kết thúc tuần, mã này giảm thêm 6,3%, lùi về sát 70.000 đồng/cp. Chỉ trong một tuần, DGC mất 23,6% giá trị, thủng đáy hồi đầu tháng 4/2025 cũng như cuối tháng 10/2023, xuống mức thấp nhất trong vòng 28 tháng.
Với những nhà đầu tư mua cổ phiếu DGC sau khi doanh nghiệp công bố ngày chốt quyền tạm ứng cổ tức tiền mặt 30% (8/12), mức thua lỗ tạm thời thậm chí còn lớn hơn, do giá cổ phiếu lao dốc nhanh chỉ trong thời gian ngắn.
Diễn biến này khiến vốn hóa của Hóa chất Đức Giang bốc hơi khoảng 8.300 tỷ đồng, còn hơn 26.600 tỷ đồng, tiệm cận ngưỡng một tỷ USD nếu đà giảm không sớm được chặn lại.
Trong phiên “giải cứu” ngày 19/12, khi trạng thái dư bán sàn được cởi bỏ, gần 37 triệu cổ phiếu DGC đã được sang tay, tương đương gần 10% vốn điều lệ doanh nghiệp. Tuy nhiên ngay sau đó, áp lực bán từ các tổ chức gia tăng khi cả khối ngoại và tự doanh đồng loạt xả hàng, với tổng giá trị bán ròng xấp xỉ 750 tỷ đồng.
Câu hỏi đặt ra là vì sao cổ phiếu DGC lao dốc mạnh?
Trên các phương tiện truyền thông và báo cáo phân tích, những thông tin mà nhà đầu tư và cổ đông Hóa chất Đức Giang liên tục tiếp nhận trong thời gian qua chủ yếu xoay quanh hai rủi ro: Khả năng tăng thuế xuất khẩu phốt pho vàng và nguy cơ cổ phiếu bị loại khỏi rổ VN30.
Theo Chứng khoán MB (MBS), DGC đang đối mặt với hai yếu tố bất lợi đáng chú ý. Thứ nhất là khả năng Chính phủ nâng thuế xuất khẩu phốt pho vàng (P4) từ mức 5% hiện nay lên 10% từ ngày 1/1/2026 và có thể tiếp tục tăng lên 15% từ năm 2027.
Ban lãnh đạo Đức Giang cho biết, nhóm khách hàng thuộc lĩnh vực bán dẫn có thể chia sẻ một phần chi phí thuế tăng thêm, trong khi việc đàm phán giá với nhóm khách hàng nông nghiệp được dự báo sẽ khó khăn hơn, qua đó có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận.
Rủi ro thứ hai đến từ khả năng thay đổi vị thế trong rổ chỉ số VN30. Theo kịch bản của Chứng khoán BIDV (BSC), cổ phiếu VPL có khả năng được bổ sung vào VN30 trong kỳ cơ cấu quý I/2026, kéo theo nguy cơ DGC nằm trong nhóm bị loại.
Song song với các đánh giá chuyên môn, trên nhiều diễn đàn và hội nhóm đầu tư, hàng loạt thông tin bất lợi liên quan đến Hóa chất Đức Giang cũng được lan truyền và bàn luận sôi nổi, góp phần khuếch đại tâm lý lo ngại trên thị trường.
Hệ quả là trong ba phiên giảm sàn liên tiếp từ ngày 16 đến 18/12, cổ phiếu DGC ghi nhận hàng chục triệu đơn vị dư bán giá sàn mỗi phiên, khiến cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức gần như không thể thoát hàng.
Chỉ trong một tuần, hơn 8.300 tỷ đồng vốn hóa của doanh nghiệp đã “bốc hơi”. Con số này không chỉ phản ánh sự suy giảm giá trị tài sản của gia đình Chủ tịch HĐQT Đào Hữu Huyền, mà còn là tổn thất trực tiếp của gần 20.000 cổ đông đang nắm giữ cổ phiếu.
Tuy nhiên, theo ghi nhận đến sáng 20/12, Hóa chất Đức Giang vẫn chưa công bố bất kỳ thông tin chính thức nào nhằm lý giải đợt giảm sâu của cổ phiếu hay phản hồi các đồn đoán đang lan rộng trên thị trường.
Với các quỹ đầu tư lớn, như Dragon Capital - đơn vị đã rời vị thế cổ đông lớn tại DGC từ cuối tháng 10 - việc bán ra đồng nghĩa quỹ này không còn nghĩa vụ công bố thông tin về các giao dịch kế tiếp. Ngược lại, với nhiều nhà đầu tư cá nhân, cú rơi bất ngờ của cổ phiếu đã gây thiệt hại đáng kể.
Một rủi ro khác cũng đang hiện hữu là nguy cơ bán giải chấp. Theo danh mục cho vay ký quỹ cập nhật ngày 17/12 của Chứng khoán TCBS, giá trần cho vay margin đối với cổ phiếu DGC đã bị hạ mạnh từ 105.600 đồng xuống 70.000 đồng/cp. Với mức điều chỉnh này, nếu cổ phiếu tiếp tục giảm thêm, nhiều tài khoản sử dụng đòn bẩy có thể không còn đủ điều kiện vay, buộc phải bổ sung tài sản đảm bảo hoặc đối mặt với nguy cơ bị bán giải chấp.
Trong bối cảnh đó, thị trường đang chờ đợi một động thái lên tiếng (thiện chí) từ ban lãnh đạo Hóa chất Đức Giang - dù chỉ là lời trấn an hoặc giải trình - nhằm giữ niềm tin của cổ đông sau cú giảm sốc chưa từng có trong nhiều năm qua.
